NĂNG LƯỢNG BỀN VỮNG

Xu hướng đáng báo động của biến đổi khí hậu toàn cầu đã trở nên không thể bỏ qua. Các chỉ số chính liên quan đến biến đổi khí hậu, bao gồm: nồng độ khí nhà kính, mực nước biển dâng, nhiệt độ đại dương và axit hóa đại dương đã lập kỷ lục mới vào năm 2021. Điều này cho thấy các hoạt động của con người đã gây ra những tác động trên quy mô toàn cầu đối với cả sinh quyển và khí quyển. Nhân loại đang dần nhận thức rõ những tác động tiêu cực đến từ việc phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch  - nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu trên toàn cầu.

Chính vì vậy, chấm dứt sự phụ thuộc vào năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch, tập trung vào năng lượng bền vững chính là giải pháp để giải quyết vấn đề này.

Năng lượng bền vững là gì?

Gắn liền với định nghĩa phát triển bền vững, năng lượng bền vững (sustainable energy) được hiểu là nguồn tài nguyên có thể “đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai.” Năng lượng bền vững cũng liên quan đến việc thu thập và phân phối một cách hiệu quả để bền vững, đảm bảo khả năng đáp ứng nhu cầu của con người, trong khi không có bất kì nguy cơ hỏng hóc hoặc cạn kiệt nào (nghĩa là không cần được gia hạn hoặc bổ sung). Ngoài ra, năng lượng bền vững không gây hại cho môi trường (hoặc nhiều nhất là có rủi ro tối thiểu), không làm tăng biến đổi khí hậu hoặc gây tốn kém. Mặc dù, một số nguồn năng lượng bền vững có thể tiêu tốn chi phí liên quan đến việc xây dựng cách thức để thu thập nó, tuy nhiên, bản thân các nguồn năng lượng này thường miễn phí. Một số nguồn năng lượng bền vững phổ biến có thể kể đến như địa nhiệt, thủy điện, năng lượng mặt trời và gió.

Nói một cách dễ hiểu, năng lượng bền vững là loại năng lượng có tiềm năng đáp ứng nhu cầu của con người mà không làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Chúng không gây nguy hại đến môi trường và mang lại sự bền vững dưới dạng nguồn năng lượng an toàn, lâu dài và lành mạnh.

Năng lượng bền vững (sustainable energy) khác với năng lượng tái tạo (renewable energy) như thế nào?

Mặc dù, “năng lượng bền vững” và “năng lượng tái tạo” thường được sử dụng thay thế lẫn nhau, tuy nhiên hai thuật ngữ này không hoàn toàn giống nhau. Sự khác biệt cơ bản giữa chúng nằm ở khả năng bổ sung.

Năng lượng bền vững, như đã đề cập ở trên, về mặt lý thuyết là vô tận. Chúng không thể cạn kiệt, bởi vì nguồn năng lượng này không cần phải bổ sung, không cần phải tạo hoặc thay thế tài nguyên. Chẳng hạn như mặt trời hoặc gió.  

Trong khi đó, năng lượng tái tạo trên lí thuyết là nguồn năng lượng có thể cạn kiệt. Chúng đến từ các nguồn tự tái tạo một cách tự nhiên với tốc độ nhất định, cho phép con người đáp ứng nhu cầu năng lượng của mình. Nghĩa là chúng cần thời gian cần thiết để bổ sung nguồn năng lượng sơ cấp, so với tốc độ sử dụng năng lượng. Chẳng hạn như năng lượng tái tạo từ sinh học phải sử dụng sinh khối (ví dụ: phụ phẩm nông nghiệp như rơm rạ) để tạo ra năng lượng. Không phải tất cả năng lượng tái tạo đều bền vững. Tuy nhiên, việc cải thiện tính bền vững của năng lượng tái tạo có thể mang lại lợi ích cho môi trường.

Lợi ích của năng lượng bền vững:

Giảm khí thải carbon

Năng lượng bền vững không tạo ra lượng khí thải carbon gây hại cho bầu khí quyển và góp phần làm nóng lên toàn cầu. Việc chuyển đổi nguồn năng lượng gia đình bạn sử dụng sang năng lượng bền vững, loại bỏ sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch, giúp làm giảm tác động đến môi trường mà gia đình bạn đã gây ra cho Trái Đất.

Cải thiện sức khỏe cộng đồng

Việc đốt cháy các nguyên liệu hóa thạch trong các nhà máy được cho là gây ra một số vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng lo ngại như ung thư, tổn thương thần kinh, đau tim, khó thở,... Không chỉ vậy, khí thải từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch còn gây ra ô nhiễm không khí và nước.

Trong khi, các nguồn năng lượng bền vững thường không thải ra các chất gây ô nhiễm môi trường, hoặc gây hại cho sức khỏe cộng đồng.

Tạo việc làm ở địa phương

Để cung cấp nhiên liệu cho cộng đồng địa phương, các cơ sở hạ tầng của năng lượng bền vững phải được xây dựng tại địa phương đó. Điều này sẽ thúc đẩy việc thu hút lao động địa phương và cải thiện nền kinh tế địa phương.

Chi phí dài hạn và hợp lí hơn

Năng lượng bền vững không chỉ dễ dàng có sẵn với chi phí thấp (hoặc miễn phí), mà còn giúp tiết kiệm chi phí hơn nhiều (thậm chí là theo cấp số nhân) so với các nguồn năng lượng truyền thống. Mặc dù, việc lắp đặt ban đầu của các nguồn năng lượng này cũng tiêu tốn một số chi phí nhất định, tuy nhiên về lâu dài, khoản đầu tư này là có lợi.

An ninh năng lượng

Năng lượng bền vững được đánh giá là dạng năng lượng có tính đảm bảo cao, bởi chúng sẽ không bao giờ cạn kiệt. Không chỉ giúp loại bỏ sự phụ thuộc của con người vào nhiên liệu hóa thạch, năng lượng bền vững còn giúp bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và giảm ô nhiễm liên quan đến năng lượng không bền vững.